czyli
czas przebudzenia.
Adwent to okres oczekiwania na Boże Narodzenie – narodziny Chrystusa, naszego Pana. Przygotowujemy nasze domy i serca na cztery tygodnie przed Bożym Narodzeniem. Adwent jest również początkiem nowego sezonu liturgicznego – kończy długi okres czasu zwykłego i wprowadza nas w nowy rok kościelny z nadzieją i cierpliwością w przygotowaniach do Bożego Narodzenia. Tradycją w Kościele katolickim są odprawiane w tym okresie o świcie msze, zwane roratami. Są to msze ku czci Maryi Panny, na pamiątkę tego, że przyjęła nowinę od archanioła Gabriela, zwiastującego, iż zostanie Matką Syna Bożego.
Adwent był prawdopodobnie obchodzony po raz pierwszy w V wieku, wywodząc się z tradycji postu kilka razy w tygodniu, począwszy od święta św. Marcina z Tours (11 listopada) i kończąc w Boże Narodzenie. Obecnie Adwent rozpoczyna się zawsze około cztery tygodnie przed Bożym Narodzeniem, w niedzielę najbliższą świętu św. Andrzeja (30 listopada).
Adwent, z punktu widzenia liturgii Kościoła katolickiego, można podzielić na dwa okresy:
– od początku adwentu do 16 grudnia (czas szczególnego oczekiwania na powtórne przyjście Jezusa Chrystusa na końcu czasów);
– od 17 grudnia do 24 grudnia (czas bezpośredniego przygotowania do uroczystości Narodzenia Pańskiego).
Słowo adwent wywodzi się od łacińskiego adventus – czyli przyjście, przybycie. Początki obchodzenia tego okresu sięgają IV wieku, gdy służył on przygotowaniu do święta Objawienia Pańskiego. Adwent, jako przygotowanie do Bożego Narodzenia, zaczął być obchodzony od V wieku. Od czasów Grzegorza Wielkiego stał się oficjalnym przygotowaniem liturgicznym do tego święta.
Jednakże początki adwentu należy łączyć z początkiem obchodzenia przez chrześcijan świąt Bożego Narodzenia około II połowy IV wieku. Pierwsze ślady odkrywamy w liturgii hiszpańskiej I galicyjskiej.
Śledzenie dat Adwentu w natłoku świąt może być trudne, zwłaszcza że daty zmieniają się z roku na rok. Dlatego zebraliśmy te najczęściej zadawane pytania, abyś mógł śledzić ważne daty Adwentu i każdą niedzielę Adwentu. Uwzględniliśmy również święta które następują po Bożym Narodzeniu w kalendarzu kościelnym.
W najnowszej medytacji na I Niedzielę Adwentu, 30 listopada 2025 r., ks. Marek Studenski wskazuje na potrzebę duchowej czujności, odwołując się do obrazów zaczerpniętych z historii, literatury i sztuki. Punktem wyjścia jest poruszające świadectwo strażaka przeszukującego ruiny World Trade Center, który w stopionej stalowej belce znalazł wtopioną stronę Biblii ze słowami: „Oko za oko, ząb za ząb. A Ja wam powiadam: nie stawiajcie oporu złemu”. To – podkreśla kapłan – „Słowo Boże pośród ruin”, tak jak dzisiejsze wezwanie Jezusa, który ostrzega przed duchową sennością w świecie pochłoniętym własnymi zajęciami.
Ks. Studenski przypomniał historię generała Johanna Gottlieba Räla, który zginął, bo zlekceważył ostrzegawczy list. „My też mamy taki list – Słowo Boga – tylko czy je czytamy?” – pyta kaznodzieja. Przywołuje scenę z „Królowej Śniegu” Andersena, w której Gerda niemal zapomniała o swojej misji, otumaniona komfortem gościnnego domku. „Nie trzeba wielkich czarów – wystarczą małe przyjemności, aby człowieka oderwać od sensu życia” – zaznacza.
Kapłan odwołuje się także do fresku Michała Anioła przedstawiającego potop na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej – obrazu grozy i nagłego końca, którego nikt się nie spodziewał. „Arka jest zamknięta. Ostrzeżenie jest poważne” – wyjaśnia, nawiązując do słów Ewangelii: „Jeden będzie wzięty, drugi zostawiony”.
Kaznodzieja sięga też po tragiczną historię strażnika wulkanu Merapi, który zlekceważył ostrzeżenia i zginął podczas erupcji. Zdaniem duchownego, to obraz duchowej krótkowzroczności: „myopii”, widzenia tylko tego, co tu i teraz. „Czy nie grozi nam krótkowzroczność duchowa? Życie w wygodzie znieczula i uśmierza głębsze tęsknoty” – zastanawia się.
Przypominając nauczanie św. Pawła z Listu do Rzymian, kapłan tłumaczy, że czuwanie oznacza życie „przyzwoicie jak w jasny dzień”, bez ulegania zgorszeniu, zazdrości czy rozwiązłości, oraz „przyobleczenie się w Chrystusa”. Na zakończenie przytoczę świadectwo z Gruzji i Armenii, gdzie po latach komunizmu podstawy moralne bywały dla wielu zaskoczeniem. „Tak działa uśpione chrześcijaństwo” – zauważa.
Przygotował – Ryszard Zaprzałka
Marek Studenski (ur. 24 sierpnia 1970 w Cieszynie) – polski duchowny rzymskokatolicki, wikariusz generalny diecezji bielsko-żywieckiej[1], konsultor Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski[2], członek Zarządu Rady Szkół Katolickich w Polsce[3], znany kaznodzieja i rekolekcjonista, popularny na YouTube, gdzie zamieszcza kazania serii „Szklanka dobrej rozmowy”.
