Kirkor w mundurze Pawlaka

czyli Balladyna po tarnowsku.

W tym roku po raz 57. obchodzimy, jak zawsze 27 marca, Międzynarodowy Dzień Teatru. Święto to zostało ustanowione z inicjatywy Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI) w roku 1961 dla upamiętnienia inauguracji w Paryżu w 1957 roku Teatru Narodów – festiwalu, na którym spotkały się zespoły z obu stron „żelaznej kurtyny”. Od tego czasu Dzień Teatru jest obchodzony co roku przez ponad sto narodowych ośrodków ITI na całym świecie. Tradycją są organizowane w wielu teatrach uroczyste premiery, w tym roku także w naszym, któremu patronuje L. Solski. A dano z tej okazji w niedzielę 25 marca "Balladynę" Juliusza Słowackiego - rzecz w robocie teatralnej arcytrudną i arcyważną z racji historyczno-politycznych asocjacji oraz współczesnych konotacji. I tu od razu trzeba powiedzieć, że tarnowski teatr pod dyrekcją M. Hycnara poradził sobie z tym bardzo dobrze. To jedna z najlepszych premier ostatnich lat, godnie czcząca święto ludzi sceny. Duża w tym zasługa reżyserii Bożeny Suchockiej, która świetnie poprowadziła aktorów i sprawiła, że spektakl rozgrywany na kilku planach, z ciekawymi efektami audiowizualnymi, ma dobre tempo i pomimo, że trwa ponad dwie i pół godziny nie nudzi, pobudzając do refleksji nad naszą współczesnością, chociaż od jej napisania minęło 184 lata. Do sukcesu przedstawienie walnie przyczyniła się także znakomita scenografia Jana Kozikowskiego z zespołem, utrzymana w konwencji teatru greckiego i kostiumy (brawa za kostium Goplany), z jednym wyjątkiem. Konia z rzędem temu, kto wyjaśni dlaczego Kirkor nosi, jako żywo, galowy mundur strażaka z OSP! Całość spaja i podkreśla bardzo klimatyczna muzyka Barbary Derlak z zespołem (szkoda, że zapomniano odnotować ich nazwiska w programie). No i aktorzy! Cały piętnastoosobowy zespół "Balladyny" należałoby wymienić i docenić, bowiem stworzyli prawdziwy zespół, co niestety nie jest regułą w polskich teatrach. Aliści nie można nie wymienić Balladyny - Matyldy Baczyńskiej, potwierdzającej, że jest niekwestionowaną królową tarnowskiej sceny (szkoda, że za bardzo zaufała kostiumologom); Goplany - Dominiki Markuszewskiej, porywającej i świetnie dysponowanej warsztatowo; Ewy Sąsiadek - matki, subtelnej i wzruszającej. Z panów, zaskakująco dobry (nie tylko ze względu na kostium) okazał się Kirkor - Fabiana Kocięckiego, konsekwentny w prowadzeniu roli i odpowiedzialnie partnerujący innym; oraz Grabiec - Tomasza Wiśniewskiego, żywiołowy i witalny, brawurowo prowadzący rolę. Wszystkie postaci wyraziste i wewnętrznie spójne, rozedrgane i zdyscyplinowane. I jeszcze pięknie prowadząca rolę Alina - Marta Dylewska i świetnie wyglądający w swoim kostiumie Pustelnik - Ireneusz Pastuszak (tylko ta wódka, którą się raczy). I jeszcze chór grecki...i światła. Z racji świątecznych okoliczności, przed spektaklem odczytano specjalne orędzie Marii Kleczewskiej, zaś po jego zakończeniu wręczono nagrody i, jak każe tradycja, bankietowano...   

Czytaj więcej...

Niedziela Palmowa

Zwana też kwietną lub wierzbną, rozpoczyna cykl obrzędów wielkanocnych. Przywołuje ona triumfalny wjazd Chrystusa do Jerozolimy na pięć dni przed ukrzyżowaniem. Wspominają o nim wszyscy czterej ewangeliści, ale tylko jeden Święty Jan mówi o tym, że zgromadzony tłum wita Chrystusa gałązkami palmowymi. Wydarzenia te miały wypełnić starotestamentowe proroctwo Zachariasza, który zapowiadał: "Oto Król twój idzie do ciebie sprawiedliwy i zwycięski. Pokorny - jedzie na osiołku, na oślątku, źrebięciu, oślicy". Zwyczaj obchodzenia tego święta potwierdzony jest dopiero w dokumentach z IV wieku, które zawierają opis tego zwyczaju kultywowanego wówczas w Jerozolimie. Patriarcha dosiadający osła wjeżdżał do miasta drogą opisaną w Piśmie Świętym. Niedzielę Palmową wprowadzono do liturgii w XI wieku. Do reformy Kościoła katolickiego w 1955 roku celebrans wychodził w Niedzielę Palmową przed kościół, a bramę kościoła zamykano. Musiał trzykrotnie uderzyć krzyżem w bramę kościoła i wtedy ponownie ją otwierano, a kapłan z uczestnikami wstępował do wnętrza kościoła, by odprawić mszę. Miało to przypominać wiernym, że zamknięte niebo zostało otworzone dzięki śmierci krzyżowej Chrystusa. Obecnie kapłan w Niedzielę Palmową nie przywdziewa szat pokutnych fioletowych, ale szaty czerwone. Procesja ma charakter tryumfalny. Przez to Kościół chce podkreślić, że kiedy Chrystus za kilka dni podejmie się tak okrutnej śmierci to jednak nigdy nie pozbawi się swojego majestatu królewskiego i prawa do panowania. A przez mękę i śmierć to prawo jedynie umocni.

Czytaj więcej...

Muzyczna uczta i teatralna biesiada

Dobiega końca VIII edycja Festiwalu Paschalnego Musica Poetica – jednego z najważniejszych wydarzeń kulturalnych w Tarnowie.  Podstawowym paradygmatem Festiwalu trwającego od 21-24 marca, są od początku muzyczne prezentacje w bazylice katedralnej dzieł wielkopostnych, realizowane przez wybitnych polskich i międzynarodowych kompozytorów (szczegóły przedstawialiśmy w otwierającym imprezę materiale). Tegoroczna Musica Paschalia jest niezwykle udana także ze względu na ambitne imprezy towarzyszące i wybitnych gości. Jednym z nich był jeden z gigantów polskiego teatru – prof. Leszek Mądzik – twórca i dyrektor legendarnej Sceny Plastycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (Swoje spektakle prezentował także w teatrze w Tarnowie), malarz i performer. Wyznajemy sztukę. Manifestujemy przywiązanie do sztuki, jako części naszej tożsamości kulturowej. W przestrzeni, za którą jesteśmy odpowiedzialni, kultywujemy sztukę po to, by ta przestrzeń nie była intelektualną i emocjonalną pustynią. W Tarnowie profesor Mądzik pokazał ciekawie wyeksponowaną na terenie Mościc, plenerową wystawę fotograficzną  „Sacrum miejsca” z podróży ze swoim teatrem  do Peru, Belgii, Włoch, Francji, Meksyku, Hiszpanii, Ukrainy oraz.  w Centrum Sztuki Mościce poprowadził warsztaty teatralne, których zwieńczeniem był plenerowy spektakl „Biesiada”  zaprezentowany na tarnowskim Rynku wieczorem we środę 21 marca. Obie te imprezy swoją pasyjną tematyką bardzo udanie wprowadzają nas w atmosferę nadchodzącego Wielkiego Tygodnia.

Czytaj więcej...

Zanim przemówią trawy

To tytuł najnowszego, dwunastego już, tomiku wierszy znanego tarnowskiego poety, pedagoga i animatora kultury Zbigniewa Mirosławskiego. Ten ceniony w kraju i rozpoznawalny również poza jego granicami autor, tym razem zaprezentował bardzo starannie edytorsko wydany (przy znaczącym wsparciu MBP, z którą poeta związany jest od lat), ekskluzywny wybór dwujęzycznych wierszy, w autorskim tłumaczeniu na język angielski, co świadczy nie tyle o erudycji poety, ile o poszerzaniu jego poetycko-lingwistycznego spektrum. Dodatkowo same wiersze pięknie ilustrują znakomite fotografie Jana Boczara, z wykształcenia elektronika, a z zamiłowania fotografika i przewodnika tatrzańskiego, członka Tarnowskiego Towarzystwa Fotograficznego. A  sam ten poetycki areopag (przewodził mu Tadeusz Trytek) nie przypadkowo odbył się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w pierwszy dzień wiosny, wszak 21 marca to także Światowy Dzień Poezji. I, jak to zauważył sam autor, chyba jeszcze nigdy na 1 metr kwadratowy Galerii Niebieskiej nie przypadało tylu poetów… . Byli m.in. Maria Kwater, Justyna Babiarz,  Maks Tchoń i Dariusz Romanowski.  I zanim przemówią swoją urodą wiosenne trawy - „Before grasses speak”, warto o zachodzie sycić się ze słońcem rozmową... misternie utkaną różnokolorową czcionką przez poetę.

Czytaj więcej...

Ciesielczyk kontra Gowin

czyli paczka żywnościowa dla wicepremiera

Ukazał się drugi numer  miesięcznika  "Zjednoczeni dla Tarnowa", którego wydawcą jest stowarzyszenie "Oburzeni", a redaktorem naczelnym Marek Ciesielczyk. Ten dobrze znany tarnowianom polityczny "człowiek-orkiestra", tym razem wylewa gorzkie żale nad...sobą. W jego opinii okazuje się bowiem, że Służba Ochrony Państwa (dawny BOR)  pełni rolę cenzora politycznego. Otóż, 9 marca 2018 w Tarnowskim Teatrze odbyło się, o czym mało kto wie, spotkanie za zamkniętymi drzwiami z wicepremierem Jarosławem Gowinem, który do budynku wszedł tylnymi drzwiami,  być może dlatego, ze przed głównym wejściem miała miejsce, zorganizowana przez stowarzyszenie OBURZENI, zbiórka żywności dla ministra nauki, który niedawno skarżył się publicznie, że nie wyżyje do pierwszego z pensji wysokości 17 tysięcy złotych!

Czytaj więcej...

Musica Poetica 2018

To znaczący festiwal muzyczny, który od roku 2011 odbywa się w Tarnowie, w okresie przed wielkanocnym. Ideą Festiwalu są muzyczne prezentacje dzieł wielkopostnych, realizowane przez wybitnych polskich i międzynarodowych artystów, zgodnie z historyczną praktyką wykonawczą. W programie tegorocznej VIII edycji, która tak jak i poprzednie, odbywać się będzie w tarnowskiej katedrze w dniach 21-24 marca, znajdą się m.in. STABAT MATER Antonio Vivaldiego w wykonaniu Capelli Cracoviensis, PASSIO – Arvo Pärta w wykonaniu Ensemble Paneuropa, Bach – sonaty skrzypcowe w wykonaniu Duo Amsterdam Rie Kimura (skrzypce), Pieter-Jan Belder (klawesyn), oraz LA RISONANZA Fabio Bonizzoni. Podobnie jak w roku ubiegłym, w myśl łączenia pokoleń, organizatorzy zapraszają do czynnego udziału w festiwalu amatorów i melomanów, z Tarnowa i okolic. Zorganizowany zostanie CHÓR SPOŁECZNY. Festiwal organizują: Centrum Sztuki Mościce, samorząd tarnowski (Wydział Kultury UMT), Capella Cracoviensis oraz Fundacja Rozwoju Sztuki Sonoris. A już jutro, w poniedziałek 19 marca nastąpi otwarcie plenerowej wystawy fotografii prof. Leszka Mądzika pt. „Sacrum miejsca”. Zlokalizowana przed Centrum Sztuki Mościce, wzdłuż parku oraz oraz obok Kościoła NMP Królowej Polski zaprezentuje fotografie z podróży z Teatrem Scena Plastyczna KUL do Peru, Belgii, Włoch, Francji, Meksyku, Hiszpanii, Ukrainy. Jej pasyjna tematyka bardzo dobrze wpisuje się w atmosferę zbliżającego się Wielkiego Tygodnia. Poniżej szczegółowy afisz tej wartościowej imprezy, mającej swoje stałe miejsce w kalendarzu kulturalnym naszego miasta.

Czytaj więcej...

Zbigniew Podsiadło

czyli fotograficzna refleksja nad historią

Zapraszam na spotkanie z artystą fotografem Zbigniewem Podsiadło – pisał w opublikowanym na FB anonsie ceniony animator kultury i górskich wypraw Bogusław Hynek, który pięknie mówi o tym, co jest szlachetne w szarościach, czym jest światło oraz jak różne dziedziny sztuki przenikają się w życiu i twórczości. Wszystko się zgadza. Byłem, widziałem i się zachwycałem. A rzecz cała (wernisaż i wykład) miała miejsce w piątkowy wieczór 16 marca w Centrum Sztuki Mościce.  W pracach Podsiadły wyraźnie widoczny jest ład kompozycyjny i silna rola światła, wzmacniają one przekaz, wciągając widza do środka duchowej przestrzeni opisywanej w zdjęciach. Przez wysmakowane czarno białe kadry przewijają się najrozmaitsze obiekty będące raz dziełem człowieka a innym razem dziełem natury. I nic dziwnego, wszak to autor znakomitych pejzaży oraz pogłębionych reportaży o proweniencji socjologicznej, twórca dokumentów fotograficznych o wysublimowanej estetyce, a przy tym człowiek niezwykle aktywny, współorganizator i uczestnik pracy znanych grup twórczych opiewających urodę Ziemi Śląskiej oraz dokumentujących odchodzące w przeszłość elementy krajobrazu polskiego.(Andrzej Zygmuntowicz). Wszystkie prace eksponowane na wystawie pochodzą ze zbiorów Muzeum  Śląskiego. Ps. Szkoda, że w relacjach nie można korzystać ze zdjęć publikowanych na stronach CSM, no chyba że się je kupi od ich autora...  

Czytaj więcej...

Nowe otwarcie w Centrum

W Starostwie Powiatowym w Tarnowie w poniedziałek 12 marca odbyła się konferencja prasowa, poświęcona kalendarzowi wydarzeń artystycznych, zaplanowanych w roku 2018 w Centrum Paderewskiego w Kąśnej Dolnej. Ta położonym w sercu Pogórza Ciężkowickiego, jedyna tak zachowana na świecie dworska rezydencja mistrza Ignacego. Jana. Paderewskiego, światowej sławy pianisty i kompozytora, wielkiego patrioty i polityka, od 28 lat jest muzyczną mekka tarnowskich melomanów. To w tamtejszym urokliwym dworku odbywają się najważniejsze w regionie imprezy muzyczne  - koncerty muzyki kameralnej, a ostatnio także jazzowej oraz operowej. Aktualny dyrektor Centrum Łukasz Gaj i Starosta Tarnowski Roman Łucarz  przypomnieli, iż od blisko roku Centrum jest w prestiżowym gronie instytucji, współprowadzonych przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Podkreślili również, iż w roku 100-tnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, sfinalizowana została niezwykle ważna dla tej placówki inwestycja. - Nowa droga dojazdowa z mostem poprawiła w sposób znaczący dostępność komunikacyjną do Centrum Paderewskiego - mówi Roman Łucarz. - Dla mnie to symboliczna inwestycja, która w piękny sposób wpisuje się w obchody rocznicy odzyskania niepodległości. Ignacy Jan Paderewski jest przecież uznawany za jedną z kluczowych postaci w tym historycznym procesie. Z kolei dyrektor Łukasz Gaj podsumował miniony rok działalności  instytucji i przedstawił ambitne plany na rok obecny.

Czytaj więcej...