czyli
7. KIELECKI MIĘDZYNARODOWY
FESTIWAL TEATRALNY.
Już w najbliższą niedzielę, 12 października rozpoczyna się jedna z najważniejszych imprez kulturalnych w regionie świętokrzyskim – zapowiada nasza krakowska recenzentka Katarzyna Cetera – 7. Kielecki Międzynarodowy Festiwal Teatralny. Tym razem oprócz spektakli z różnych zakątków Polski, goście festiwalowi obejrzą tytuły z Francji, Litwy i Rumunii. Organizator imprezy – Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach wciąż czeka na powołanie dyrektora przez Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego.
Ideą festiwalu jest tworzenie przestrzeni wielokulturowego dialogu poprzez prezentację różnorodnych odmian współczesnego teatru i dramaturgii krajów europejskich. Festiwal, w zamierzeniu, jest platformą spotkań profesjonalistów i miłośników teatru, a przyświeca mu misja szeroko rozumianej integracji kultury europejskiej i środowiska teatralnego. Przede wszystkim jednak stwarza widzom miasta i regionu sposobność poznania istotnych spektakli.
Rzeczniczka teatru Paulina Drozdowska zwróciła uwagę, że KMFT to wydarzenie, które od lat przyciąga do Kielc najciekawsze spektakle współczesnego teatru z kraju i zagranicy. Łączy je refleksja nad władzą, wspólnotą i odpowiedzialnością. Wszystkie spektakle zagraniczne będą prezentowane z polskimi i angielskimi napisami.
Tegoroczna edycja festiwalu potrwa do 26 października. Międzynarodowy wymiar imprezy zapewnią wyraziste przedstawienia z Francji, Litwy i Rumunii. Łączy je nie tylko narodowy charakter scen, na których powstały, co zwykle jest gwarantem wysokiej jakości artystycznej. Choć wywodzą się z różnych kultur, da się z nich ułożyć mozaikę opowieści o władzy, wspólnocie i odpowiedzialności, każda produkcja operuje innym językiem estetycznym, każda zanurzona jest w odmiennym kontekście politycznym i kulturowym, a jednak wspólnie tworzą pasmo refleksji nad władzą, odpowiedzialnością i wspólnotą I tak MARY STUART w reżyserii Andrei Șerbana z Narodowego Teatru w Bukareszcie portretuje historię Marii, wygnanej królowej Szkocji i Elżbiety I, królowej Anglii. Po 32 latach nieobecności reżyser powrócił na tę scenę z adaptacją dramatu Roberta Icke’a, który sam przeniósł do współczesności klasyczną tragedię Schillera.
Z kolei w CAVALIERES z Teatru Narodowego La Colline w Paryżu, reżyserka Isabelle Lafon przedstawia życie trzech kobiet, które zamieszkują razem, by opiekować się Madelaine, dziewczynką z wrodzoną niepełnosprawnością. Tam, gdzie u Șerbana historia dominuje nad jednostką, u francuskiej reżyserki jednostka buduje swoją własną historię: małą, ulotną, bez fanfar, ale pełną znaczeń. Bohaterki CAVALIERES próbują ułożyć życie na nowo. Ta wspólnota nie opiera się jednak na ideologii czy strategii przetrwania, ale na intymnej współodpowiedzialności. Madeleine, niewidoczna, lecz obecna dziewczynka z niepełnosprawnością, staje się osią tej mikrowspólnoty – powierniczką troski i źródłem sensu. Lafon pokazuje, że teatr może być miejscem, w którym to, co marginalne i nieheroiczne, zyskuje rangę egzystencjalnego doświadczenia – bliskiego, współdzielonego, pełnego poezji codzienności.
CONSIDER THE LOBSTER w reżyserii Yany Ross – spektakl Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego – nawiązuje do głośnego eseju Davida Fostera Wallace’a, a przy okazji stawia pytania o to, co naprawdę kryje się w naturze człowieka. Reżyserka – w zupełnie innym rejestrze formalnym i emocjonalnym – sięga po teksty tego – według wielu – najwybitniejszego eseisty współczesnej literatury. W estetyce postdramatycznej, pełnej intertekstualnych odniesień, Ross buduje widowisko, które początkowo przypomina festyn – aktorzy tańczą litewskie tańce ludowe, przechodzą przez przebrania uczestników Maine Lobster Festival, prezentują się jako ofiary i sprawcy, matki i dzieci. Spektakl układa się w serię obrazów i gestów – niekiedy dosłownych, jak scena z wanną pełną wody i aktorką spędzającą w niej 40 sekund (czas potrzebny, by homar umarł we wrzątku), a czasem abstrakcyjnych lub ironicznych. Ross nie daje jednej interpretacji, lecz prowokuje: do myślenia o banalizacji cierpienia, o normalizacji przemocy, o granicach wrażliwości. Czasem celnie, czasem ostentacyjnie, niekiedy zbyt bezpośrednio.
Ale nie są to jedyne festiwalowe atrakcje. W programie imprezy znajdziemy także najgłośniejsze – przynajmniej oststnio – produkcje polskie: DOM NIESPOKOJNEJ STAROŚCI w reżyserii Michała Buszewicza z Teatru Współczesnego w Szczecinie, SPRZEDAWCY MARZEŃ w reżyserii Anny Sroki-Hryń z Teatru Muzycznego Roma w Warszawie; NOWY PAN TADEUSZ, TYLKO ŻE RAPOWY w reżyserii Kamila Białaszka z Teatru Polskiego w Poznaniu, DON KICHOT w reżyserii Jakuba Roszkowskiego z Teatru Śląskiego w Katowicach, PEWNEGO DŁUGIEGO DNIA z Narodowego Starego Teatru w Krakowie, w reżyserii Luka Percevala i TĘSKNIĘZA DOMEM w reżyserii Radosława B. Maciąga z Teatru Powszechnego w Radomiu. Będą też słynne kobiece monodramy: NA PIERWSZY RZUT OKA z Marią Seweryn w reżyserii Adama Sajnuka z Teatru Polonia oraz OCALONE z Agnieszką Przepiórską w reżyserii Mai Kleczewskiej z Domu Spotkań z Historią w Warszawie. Będzie też tekst PŁYWALNI Magdaleny Drab nagrodzony w ramach organizowanego przez Instytut Teatralny programu stypendialnego Dramatopisanie, a przybliży ją widzom reżyserka czytania, Julia Lange.
Tegoroczną propozycją festiwalową Teatru im. Żeromskiego będzie PROTEST KIELECKI. DO KOGO NALEŻĄ KIELCE? w reżyserii Jakuba Skrzywanka Spektakl, w zastanych realiach (niepowołania przez Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego kandydata, który wygrał konkurs na dyrektora) przywodzi na myśl refleksję: do kogo należy teatr? Nie tylko ten w Kielcach. Teatr w ogóle. Pytanie to stawiał będzie Wojciech Szot, dziennikarz i moderator dwóch festiwalowych debat.
Nowością tegorocznej edycji będą przedstawienia dla młodszych widzów (m.in. TAJEMNICZY OGRÓD Frances H. Burnett, w wersji Teatru Zagłębia w Sosnowcu w reżyserii Justyny Sobczyk. Jak podkreślała podczas konferencji prasowej Luiza Buras-Sokół: Nie tylko dlatego, że to jest pierwsze tego typu wydarzenie, które prezentujemy w ramach festiwalu dla młodych widzów i widzek, ale też z uwagi na to, że temat, który spektakl podejmuje, nie jest na co dzień obecny w dyskursie z młodymi odbiorcami. Temat straty, temat trudności młodego człowieka w odnalezieniu się w obecnej rzeczywistości i radzenia sobie z tymi problemami. A zaskakujące, ale bardzo pozytywne zakończenie sprawia, że spektakl jest wartościowy nie tylko dla dzieci, ale dla wszystkich widzów – mówiła.
Stali bywalcy KMFT wiedzą, że festiwal to nie tylko przegląd przedstawień, ale także: debaty, rozmowy z twórcami i twórczyniami, czytania sztuk i warsztaty. W tym roku organizatorzy po raz pierwszy zapraszają na jogę połączoną z ćwiczeniami uwalniania głosu. Poprowadzą je Anna i Jacek Przybyszowie. W tle wybrzmią teksty piosenek ich córki Natalii.
Organizatorzy festiwalu próbują ponownie udowodnić – chyba nam i sobie – że teatr wciąż może być miejscem, gdzie wspólnota choć na chwilę zbiera oddech, żeby spróbować wymyślić siebie jeszcze raz, tym razem może trochę mądrzej, trochę czulej, trochę odważniej. Teatr, jeśli ma mieć sens […] jest dziś miejscem, w którym można wypowiedzieć to, co boli, i poszukać form, które nie przykryją bólu fałszywym katharsis, tylko pozwolą z nim zostać. Dlatego ten festiwal opowiada o żałobie, która się nie kończy, o systemach, które zdradzają ludzi, o fantazjach, które chronią, kiedy świat przestaje chronić. Nie po to, żeby pogrążyć widzów w smutku, ale po to, żeby przypomnieć, że wszystko, co rozpada się dzisiaj, może być materiałem na coś nowego. Że teatr wciąż może być miejscem, gdzie wspólnota choć na chwilę zbiera oddech, żeby spróbować wymyślić siebie jeszcze raz, tym razem może trochę mądrzej, trochę czulej, trochę odważniej. – czytamy w materiałach festiwalowych.
Spektakle i wydarzenia festiwalowe będą odbywać się do 26 października 2025 roku w wyremontowanych przestrzeniach Teatru im. Stefana Żeromskiego oraz w Kieleckim Centrum Kultury. To jednak niezupełnie koniec. Widzowie obejrzą jeszcze na kieleckiej scenie, jako bonus festiwalowy 8 listopada, spektakl PIEKŁO – NIEBO w reżyserii Jakuba Krofty z Teatru Narodowego w Warszawie.
Spróbujmy i my stać się częścią tej wspólnoty. Może Kielce nie są aż tak blisko, może trzeba będzie wybrać się w dłuższą podróż teatralną – ale zapewniam: warto.
Na część spektakli można jeszcze zdobyć bilety, a tam, gdzie system biletowy wykazuje, że bilety są wyprzedane, warto polować na wejściówki lub zwroty. Naprawdę się udaje!
Katarzyna Cetera
Program 7. Kieleckiego Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego:
12.10 | godz. 16.00, 20.00 | Spektakl
PROTEST KIELECKI. DO KOGO NALEŻĄ KIELCE? reż. Jakub Skrzywanek
Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach
Nowa Scena Teatru Żeromskiego
13.10 | godz. 18:00 | Debata
MŁODOŚĆ → STAROŚĆ (udział wezmą: prof. Maria Poprzęcka, Małgorzata Kalicińska, Katarzyna Sobczuk, prowadzenie: Wojciech Szot)
Nowa Scena Teatru Żeromskiego
14.10 | godz. 17.00, 20.00 | Spektakl
DON KICHOT, reż. Jakub Roszkowski
Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach
Duża Scena Teatru Żeromskiego
15.10 | godz. 19.00 | Spektakl
MARY STUART, reż. Andrei Şerban
Teatr Narodowy w Bukareszcie
Duża Scena Teatru Żeromskiego
16.10 | godz. 19.00 | Spektakl
DOM NIESPOKOJNEJ STAROŚCI, reż. Michał Buszewicz
Teatr Współczesny w Szczecinie
Duża Scena Teatru Żeromskiego
17.10 | godz. 18:00 | Czytanie performatywne
PŁYWALNIA, reż. Julia Lange
Nowa Scena Teatru Żeromskiego
18.10
godz. 16.00 | Spektakl
NA PIERWSZY RZUT OKA, reż. Adam Sajnuk
Teatr Polonia, Warszawa
Duża Scena Teatru Żeromskiego
godz. 19.00 | Spektakl
CAVALIERES, reż. Isabelle Lafon
Les Merveilleuses/Teatr Narodowy La Colline, Paryż
Duża Scena Kieleckiego Centrum Kultury
19.10
godz. 10.00 | Warsztaty
OD MEDYTACJI DO KREACJI. SZTUKA OŻYWIANIA PRZEDMIOTÓW W TEATRZE, prowadzenie: Joanna Kasperek
Duża Sala Prób Teatru Żeromskiego
godz. 17.00, 20.00 | Spektakl
OCALONE, reż. Maja Kleczewska
Dom Spotkań z Historią, Warszawa
Nowa Scena Teatru Żeromskiego
20.10 | godz. 19.00 | Spektakl
SPRZEDAWCY MARZEŃ, reż. Anna Sroka-Hryń
Teatr Muzyczny Roma w Warszawie
Duża Scena Teatru Żeromskiego
21.10 | godz. 19.00 | Spektakl
TĘSKNIĘ ZA DOMEM, reż. Radosław B. Maciąg
Teatr Powszechny im. Jana Kochanowskiego w Radomiu
Duża Scena Kieleckiego Centrum Kultury
22.10 | godz. 19.00 | Spektakl
PEWNEGO DŁUGIEGO DNIA, reż. Luk Perceval
Narodowy Teatr Stary im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie
Duża Scena Teatru Żeromskiego
23.10 | godz. 19.00 | Spektakl
CONSIDER THE LOBSTER, reż. Yana Ross
Litewski Narodowy Teatru Dramatyczny, Wilno
Duża Scena Kieleckiego Centrum Kultury
24.10
godz. 11.00, 18.00 | Spektakl
TAJEMNICZY OGRÓD, reż. Justyna Sobczyk
Teatr Zagłębia w Sosnowcu
Duża Scena Teatru Żeromskiego
godz. 12.30 | Warsztaty
STWÓRZ SWÓJ TAJEMNICZY OGRÓD, prowadzenie: Anna Wolszczak
Duża Scena Teatru Żeromskiego
25.10
godz. 10.00 | Joga
KULTURA FIZYCZNA: Z FOTELA NA MATĘ
Foyer Dużej Sceny Teatru Żeromskiego
godz. 18.00 | Debata
DO KOGO NALEŻY TEATR?, udział wezmą: prof. Marzena Marczewska, Michał Buszewicz, Paweł Szkotak, prowadzenie: Wojciech Szot
Nowa Scena Teatru Żeromskiego
26.10
godz. 16.00 | Czytanie performatywne
POV: MASZ 12 LAT I PRZE….NE, Mariusz Gołosz, reż. Zofia Pinkiewicz
Nowa Scena Teatru Żeromskiego
godz. 19.00 | Spektakl
NOWY PAN TADEUSZ, TYLKO ŻE RAPOWY, reż. Kamil Białaszek
Teatr Polski w Poznaniu
Duża Scena Teatru Żeromskiego
08.11 | godz. 19.00 | Spektakl (bonus festiwalowy)
PIEKŁO – NIEBO, reż. Jakub Krofta
Teatr Narodowy Warszawy
Duża Scena Teatru Żeromskiego
Ceny biletów:
BILET NORMALNY 70/50 zł
BILET ULGOWY 40/30 zł
WEJŚCIÓWKA 20 zł
BONUSY CENOWE PRZY ZAKUPIE BILETÓW:
– na 11-14 spektakli – bilet tańszy o 50%
– na 8-10 spektakli – bilet tańszy o 40%
– na 4-7 spektakli – bilet tańszy o 30%
WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE:
Warsztaty: „Od medytacji do kreacji. Sztuka ożywiania przedmiotów w teatrze” 30 zł
Warsztaty: „Stwórz swój tajemniczy ogród” 20 zł
Zajęcia jogi: „Z fotela na matę” 50 zł
Czytania performatywne: 10 zł
Debaty: 5 zł
Dla uczestników_czek debat zniżki na spektakle repertuarowe. Przy zakupie biletów nie obowiązują inne ulgi poza wymienionymi. Z ulgi skorzystać mogą jedynie posiadacze Karnetu Teatralnego, nie łączy się jednak ona z powyższymi bonusami cenowymi.
Bilety na wszystkie spektakle dostępne są w kasie teatru przy ul. Sienkiewicza 32 i online.
