Plac Sobieskiego: Teren prywatny

czyli „Zemsta” po tarnowsku.

Chociaż plac Sobieskiego w centrum Tarnowa powszechnie uważany jest za przestrzeń publiczną, to jak donosi Bartłomiej Maziarz - reporter Radia Kraków, formalnie część placu należy do  właściciela przylegającej kamienicy. Konkretnie chodzi o działkę w kształcie trójkąta, która ma powierzchnię 350 m kw. Batalię o ten skrawek toczą prywatni właściciele z miastem. Magistrat stara się zasiedzieć ten teren. Spór wyszedł na jaw podczas niedawnej... awantury o kwiatki, konkretnie begonie,  i coraz bardziej się zaostrza.  Widząc zaniechania w należytym utrzymaniu tego terenu miasto zleciło posadzenie w wyznaczonym miejscu kwiatków. Wtedy właściciel wezwał policję. Kwiatki należące do miasta zostały wyrwane i zniknęły. Dlatego urzędnicy powiadomili policję o kradzieży. Właściciel, notabene zajmujący się m.in. projektowaniem i urządzeniem zieleni, posadził tam krzewy. Niedawno na lampach ustawionych na placu Sobieskiego pojawiły się tabliczki: "Teren Prywatny. Zakaz handlu". Jednak wkrótce  zostały zdemontowane. Poza tym formalnie plac Sobieskiego jest... drogą publiczną. "Przepisy są takie, że właścicielem dróg publicznych może być tylko i wyłącznie skarb państwa albo samorząd, a nie osoby prywatne" – tłumaczy magistracki radca prawny. No cóż, mocium panie – chciałoby się zakrzyknąć – hej Gerwazy! Daj gwintówkę, niechaj strącę tę makówkę… A tak w ogóle, to: słuchać hadko!

Czytaj więcej...

„Z Maryją otwieramy się na działanie Ducha świętego”

To hasło tegorocznego, tygodniowego odpustu w sanktuarium MB Szkaplerznej w Tarnowie na Burku, który rozpoczyna się jutro w niedzielę 15 lipca i potrwa do kolejnej niedzieli 22 lipca. Tygodniowe uroczystości wypełniają msze święte, nowenny i nieszpory, Godzinki Szkaplerzne i procesje, odprawiane w kaplicy polowej na dziedzińcu kościelnym. Codziennie też odbywają się przyjęcia do Bractwa Szkaplerza Świętego, średnio jest to około 200 osób dziennie. Podczas odpustu Sanktuarium nawiedza ponad 20 tyś. pielgrzymów. W tym czasie modlimy się w intencji m.in. za misje i misjonarzy, za młodych i dzieci, będzie dzień modlitw o powołania, za starszych i chorych, za rodziny, będzie dzień modlitw za Ojczyznę. – Czas odpustu pozwala nam umocnić się w wierze i rozwinąć duchowo, aby z każdym dniem stawać się coraz lepszym i dawać świadectwo – mówi ks. Piotr Mamak, proboszcz parafii i kustosz sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej w Tarnowie. Przewodnikiem duchowym tegorocznego odpustu będzie ks. Artur Ważny, diecezjalny moderator Dzieła Nowej Ewangelizacji. Przedmiotem kultu w tarnowskim sanktuarium jest słynący łaskami obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus, powszechnie zwany obrazem Matki Bożej Szkaplerznej. Prawdopodobnie obraz pochodzi z wieku XVI, lecz już nie ma żadnych informacji na temat malarza. Nie ma też żadnych materiałów mówiących o pochodzeniu cudownego wizerunku Matki Bożej. Stało się tak dlatego, że w czasie pożarów, które nawiedzały kościół katedralny, zostały zniszczone cenne dokumenty odnoszące się do historii tak kościółka jak i obrazu. Jeszcze nie opadł kurz na pątniczych szlakach wiodących do pobliskiego Tuchowa, gdzie przed tygodniem zakończył się Wielki Odpust Maryjny, a już kolejne święte miejsce wzywa do modlitewnej refleksji. 

Czytaj więcej...

Wołyń

Kamienie zawilgną od łez, piasek przesiąknie krwią,

pełne będą doły ciał waszych, a ja wam powiadam: wyście zwycięzcy!

Henryk Sienkiewicz, Quo Vadis, 1894

Kolejna rocznica, kolejna, jak to się mawia, okrągła. Organizowane są okolicznościowe konferencje, spotkania, nabożeństwa. Za tą sztafetą narodowej pamięci stoi Ogólnopolski Komitet Społeczny i dziesiątki podobnych mu tzw. oddolnych inicjatyw. Pojedynczy ludzie, lokalne zdarzenia. Ludobójstwo Polaków w województwach południowo-wschodnich II RP datowane od 1939 r. i do 1947 r. także w PRL, nie wpisuje się w żaden rządowy program obchodów. Tak było i tak jest. Jak będzie za rok, za pięć? - pyta na łamach portalu Pch24.pl znany reżyser i publicysta Tomasz A. Żak.

Czytaj więcej...

"Płonie ognisko i szumią knieje..."

Ta znana powszechnie pieśń, śpiewana przy obozowych ogniskach przez całe pokolenia harcerzy, powstała równo 100 lat temu w Tarnowie. Dokładnie w domu przy ulicy Narutowicza, tam gdzie dziś mieszczą się Tarnowskie Wodociągi. Jej autor to bardzo ważna postać polskiego harcerstwa, poeta, scenarzysta, działacz społeczny i ostatni Delegat Rządu na Kraj od czerwca 1945 Jerzy Braun. To on kilka dni temu został upamiętniony na wielkoformatowych grafikach, które zawisły na budynku Tarnowskich Wodociągów przy ulicy Narutowicza. Obok portretu umieszczono słowa napisanej i skomponowanej przez pisarza pieśni "Płonie ognisko i szumią knieje...".  Taka forma uczczenia Jerzego Brauna to inicjatywa dr Marii Żychowskiej - historyk, harcerki i wieloletniej szefowej Archiwum Państwowego w Tarnowie. Wsparła ją Rada Osiedla Starówka i Tarnowskie Wodociągi. - Mieszkanie Jerzego Brauna mieściło się na pierwszym piętrze naszego secesyjnego budynku, zwanego wtedy Białym Domem - tłumaczy prezes spółki Tadeusz Rzepecki, autor opracowania „Historia tarnowskich wodociągów i kanalizacji. Od drugiej połowy XV wieku do 2010 roku”. Imię Jerzego Brauna do niedawna (1.09.2017) nosiło jedno z najlepszych tarnowskich gimnazjum – popularna „4” przy ulicy Bitwy pod Studziankami, gdzie mieściła się znakomicie zorganizowana izba pamięci tego wybitnego Tarnowianina. Dzięki byłej już (niestety!) dyrektor Barbarze Kuklewicz  swoje siedziby znalazły tam m.in. stowarzyszenia tarnowskich Kresowian i Sybiraków. To tam  znalazł swoje artystyczne przytulisko Teatr Nie Teraz, z którym mocno zaprzyjaźniony jest prof. Kazimierz Braun – jeden z najwybitniejszych ludzi polskiego teatru, od lat 80-tych XX wieku mieszkający i pracujący w USA. To właśnie jego stryjem był Jerzy Braun. 

Czytaj więcej...

Krwawa niedziela

Druga niedziela lipca jest tradycyjnym terminem obchodów rocznicy tzw. Krwawej Niedzieli na Wołyniu. 75 lat temu, w niedzielę 11 lipca 1943 r. rozpoczęła się masowa akcja przeciwko ludności polskiej przeprowadzona przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) na Wołyniu, określana mianem rzezi wołyńskiej. Zbrodni dokonano w latach 1943–1945. Jej sprawcy - Organizacja Nacjonalistów Ukraińskich frakcja Stepana Bandery (OUN-B) oraz jej zbrojne ramię Ukraińska Armia Powstańcza (UPA) we własnych dokumentach planową eksterminację ludności polskiej określali mianem "akcji antypolskiej". Według szacunków polskich historyków ukraińscy nacjonaliści zamordowali w latach 1943-1945 na Wołyniu i w Galicji Wschodniej ok. 100 tys. Polaków. 40-60 tys. zginęło na Wołyniu, 20-40 tys. w Galicji Wschodniej, co najmniej 4 tys. na terenie dzisiejszej Polski. Kulminacja tych wydarzeń, określanych mianem zbrodni wołyńskiej, nastąpiła właśnie 11 lipca 1943 r., gdy oddziały UPA zaatakowały ok. 150 polskich miejscowości. 11 lipca w całej Polsce po raz kolejny  obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar  Męczeństwa i Ludobójstwa Kresowian. Dla nas, ludzi Teatru Nie Teraz, to również wyjątkowy dzień. To my  jako pierwsi w Polsce zrealizowaliśmy spektakl pt. „Ballada o Wołyniu” (scenariusz, reżyseria i scenografia T.A. Żak),  którego premiera odbyła się 23/24 maja 2011 r. w Muzeum Niepodległości w Warszawie. Do dzisiaj zagraliśmy go blisko 100 razy w całej Polsce.

Czytaj więcej...

„Wiatr od Wschodu”

Onegdaj,  w piątek i sobotę, 6 – 7 lipca  tarnowskim rynkiem zawładnęły teatry uliczne z Chile, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Izraela, Korei Południowej i Ukrainy. A wszystko to działo się w ramach  31. edycji Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Ulicznych. „Ulica” to jedno z najstarszych w tej części Europy wydarzeń, poświęconych światowemu teatrowi plenerowemu. Festiwal, organizowany przez Teatr KTO z Krakowa, odbywa się od 1988 roku, a rok temu po raz pierwszy gościł także w Tarnowie. Każdej edycji festiwalu towarzyszy przesłanie. W tym roku to hasło „Wiatr od Wschodu”, bo celem organizatorów jest pokazanie teatrów ulicznych i plenerowych, tworzących swoje spektakle na Wschód od Europy. Sądząc po frekwencji, to był prawdziwie rodzinny weekend – kolorowy i roztańczony, integrujący i edukujący. Brawa dla organizatorów!

Czytaj więcej...

Jazzowy Rynek

Kolejny raz na tarnowskiem rynku odbywa się coroczna jazzowa celebra. Przez trzy kolejne piątki Tarnowskie Towarzystwo Jazzu Tradycyjnego „Leliwa” organizuje  w centrum tarnowskiej starówki Letni Festiwal Jazzu Tradycyjnego „JAZZ-owy Rynek” – cykl koncertów plenerowych z udziałem wyjątkowych gości. Impreza odbywa  się w ramach United Europe Jazz Festival, przedsięwzięcia, które obejmuje festiwale w Salgótarjan (Węgry), Bańskiej Bystrzycy (Słowacja), Hradec Kralove (Czechy), a także w miejscowościach związanych z Małopolską Wiosną Jazzową (Zakopane, Krynica, Tarnów). To już jedenasta odsłona tej popularnej imprezy mającej swoich zagorzałych fanów, na stałe wpisana w kalendarz imprez kulturalnych Tarnowa.  Tradycyjnie odbywa się ona w lipcu, aczkolwiek w tym roku jej inauguracja miała miejsce w ostatni piątek czerwca. Podczas tegorocznego „Jazzowego Rynku" usłyszymy cenione w środowisku jazzowym zespoły oraz solistów z Polski, jak i zagranicy, m.in. Jazz Band Ball Orchestra & Stanley Breckenridge, Five O'clock Orchestra, Miskolc Dixieland Band, Leliwa Jazz Band, czy Bartek Szu i Te Fajne Dziewczyny. Sercem festiwalu jest scena plenerowa na tarnowskim Rynku, ale liczne imprezy odbywać się będą również w klubie festiwalowym Bombay Music. Już tradycyjnie każdy z koncertów na Rynku zwieńczony będzie głośną i barwną paradą nowoorleańską z udziałem publiczności. Po koncertach na Rynku organizatorzy zapraszają do klubu Bombay Music, gdzie odbędą się Jam Session's z udziałem gości Festiwalu oraz tarnowskich jazzmanów.

Czytaj więcej...

Refleksje nad prawdą

... Współcześnie wielką boleścią człowieka jest brak Boga.

W Sanktuarium Maryjnym na Warmii w Gietrzwałdzie koło Olsztyna rozpoczęły się w sobotę, 30 czerwca, uroczystości ogólnopolskiego Dnia Pokutnego. Odbywa się on pod hasłem "Od wolności wewnętrznej do wolności zewnętrznej", a inspiracją do jego zorganizowania jest 100. rocznica odzyskania przez Polskę Niepodległości. Na ziemiach polskich jedyne, uznane oficjalnie przez Watykan, objawienia miały miejsce właśnie w Gietrzwałdzie, małej miejscowości, także dzisiaj liczącej ledwie 300 mieszkańców - jednym z 12 na świecie miejsc objawień maryjnych uznanych przez Stolicę Apostolską za autentyczne. Wydarzyły się one 141 lat temu, blisko dwadzieścia lat po objawieniach w Lourdes. Trwały prawie trzy miesiące: od 27 czerwca do 16 września 1877 roku. Wizjonerkami były dwie dziewczynki – trzynastoletnia Justyna Szafryńska oraz dwunastoletnia Barbara Samulewska, do których Matka Boża przemawiała w języku dla nich zrozumiałym, czyli po polsku. To jedyny taki przypadek w naszej historii, budujący naszą narodową tożsamość i stanowiąc również dzisiaj aktualne i uniwersalne przesłanie. Artystycznym  ich paradygmatem  będzie zaplanowane na listopad tego roku wielkie plenerowe widowisko religijno-patriotyczne przygotowywane na błoniach gietrzwałdzkich przez tarnowski Teatr Nie Teraz, wyreżyserowane przez jego dyrektora Tomasza A. Żaka, który brał udział w sobotnich uroczystościach w tamtejszym Sanktuarium. W tym roku, po Różańcu, Drodze Krzyżowej i nabożeństwie na Dniu Pokuty Narodowej w Gietrzwałdzie rozpoczęła się uroczysta Msza święta, której przewodniczył bp Jan Tyrawa. Niezwykle mocną, porywającą i podniosłą homilię wygłosił bp Józef Zawitkowski. Oto jej fragmenty.

Czytaj więcej...