
czyli
MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL
TEATRÓW TAŃCA
PO RAZ DWUNASTY W TARNOWIE.
Nie minęły jeszcze teatralne emocje związane z zakończoną w ubiegłą niedzielę kolejną edycją Ogólnopolskiego Festiwalu Komedii TALIA, a już na scenę wkracza kolejna wielka teatralna impreza – zapowiada nasza krakowska korespondentka Katarzyna Cetera. XII edycja Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Tańca SCENA OTWARTA rozpocznie się w Tarnowie już w najbliższą sobotę – i potrwa do 21października.

Hasłem tegorocznej SCENY OTWARTEJ jest „Czas życia – wartość życia”. Jak informowali organizatorzy: Język tanecznych narracji i impresji wyrazi te momenty ludzkiego życia, które znacząco odkrywają jego prawdę, są refleksją przemijania. Odwołamy się do wybitnych dokonań teatru tańca określających nasze ludzkie uniwersum.
Międzynarodowy Festiwal Teatrów Tańca odbywa się corocznie w październiku w Centrum Sztuki Mościce. Tu nie ma jurorów oceniających zaproszone spektakle. Jury – co roku w podobnym składzie: Jacek Przybyłowicz, Zofia Rudnicka, Witold Jurewicz, czyli złożone z wybitnych tancerzy i choreografów – ocenia wyłącznie choreografie przywiezione przez uczestników konkursu choreograficznego.

Tegoroczna edycja konkursu choreograficznego będzie zresztą wyjątkowa, ponieważ przygotowana we współpracy z jurorami. Konkurs to skuteczna forma promowania szczególnie zdolnych choreografów młodego pokolenia. Możliwość zaprezentowania swojego projektu w otoczeniu profesjonalnej sceny jest wysoko oceniana przez uczestników Konkursu.- zapewniają organizatorzy. Gala finałowa Konkursu Choreograficznego „My Dance” oraz spektakl HUMANI CORPORIS FABRICA odbędzie się na zakończenie festiwalu, 21 października.
Choreografię tego przedstawienia stworzył Jacek Przybyłowicz dla duetu dojrzałych tancerzy zawodowych – Ryszarda Kalinowskiego i Grzegorza Pań taka. Sięgnął przy tym po inspiracje do początków badań anatomicznych oraz do filozoficznych rozważań nad maszynerią i nad przemijalnością ciała. Tak powstał HUMANI CORPORIS FABLICA – swoisty rodzaj wykładu anatomicznego, „słuchowisko choreograficzne”, do którego głosu udzielił Andrzej Chyra.
Podczas tegorocznej Sceny Otwartej zobaczymy przedstawienia z Polski, Słowacji i Ukrainy, zarezerwujcie więc sobie wolny czas na trzy kolejne weekendy.

Inauguracja festiwalu odbędzie się już w najbliższą sobotę, 7 października. Tego dnia o godzinie 18 zostanie otwarta wystawa zatytułowana PERFORMANCE DANCE, a o 19 zobaczymy pierwszy festiwalowy spektakl taneczny. Będzie to legendarna CARMEN w wykonaniu niemal 30 artystów Państwowego Teatru Tańca w Koszycach, arcydzieło światowej literatury muzycznej, ponadczasowy operowy i baletowy „hit”.
Narodziny jednego z najważniejszych dzieł w historii opery zostały poprzedzone pewną z pozoru nieistotną i krótką wzmianką w gazecie. Została w niej zamieszczona historia hiszpańskiego sierżanta, który najpierw uwiódł piękną Cygankę, a następnie pozbawił ją życia… Opowieść ta poruszyła znanego pisarza Prospera Merimée w czasie jego licznych podróży po Hiszpanii. Autor, który już wcześniej inspirował się życiem tych europejskich nomadów, postanowił napisać nowelę opartą na tej motywach tragedii. Dzieło to ujrzało światło dzienne w 1845 roku, stało się zaś znane szerokiej publiczności dzięki innemu wielkiemu twórcy Georgesowi Bizetowi, który zdecydował się wykorzystać je jako tło swojej najnowszej opery napisanej dla paryskiej Opéra Comique w 1872 roku, czyli już po śmierci autora noweli. I tak świat poznał pasjonującą historię.

Słowackie przedstawienie oparte jest na motywach suity CARMEN – tej samej, którą tańczyła kiedyś sama Maja Plisiecka. Muzyka Georgesa Bizeta została tu wzbogacona o tematy skomponowane przez Rodiona Szczedrina oraz o muzykę elektroniczną francuskiej grupy Deep Forest.
Reżyser i autor choreografii do tego przedstawienia Ondrej Šoth powiedział o swoim spektaklu: Stworzyłem historię czterech głównych bohaterów – Carmen, José, Escamillo i Micaeli – omijając kilka postaci z noweli Prospera Merimée. Katalizatorem ich fatalnych wyborów jest Śmierć. Oczywiście podstawy słynnej historii pozostały niezmienne”.

Carmen to mocna, dramatyczna, żywiołowa historia, mająca w sobie hiszpański koloryt, złożoność relacji i ich rozwój. Ale to także historia wspaniałej, wolnej kobiety – a ta opowieść już w momencie swego powstania budziła kontrowersje. Pomysł, by główną bohaterką opery stała się nie królowa czy dama, a Cyganka, zwykła robotnica z fabryki cygar w Sewilli, która podejmuje decyzje dotyczące swojego życia jedynie w oparciu o własną wolę, okazał się zbyt rewolucyjny dla premierowej widowni.
Co tak naprawdę pociąga widzów w tej opowieści: historia trójkąta miłosnego, czy intrygująca, hiszpańska sceneria? A może fantastyczne, znane wszystkim melodie, czy świetne libretto – autentycznie poruszająca, prawdziwa love story? Powodem może też być jedyna w swoim rodzaju bohaterka – jedna z pierwszych operowych feministek, kobieta, której sensem istnienia i najważniejszą życiową filozofią jest wolność. Czy Carmen może być współczesną idolką? Jest wprawdzie odważna, inteligentna, honorowa, wierna sobie, a przy okazji seksowna, to prawda. Ale czy to wystarczy?
Zobaczymy, co dojrzą w koszyckiej CARMEN tarnowscy widzowie. Być może odnajdą swoje tęsknoty za prawdą, za wolnością, za niezależnością, za prawdziwą miłością – za tymi wszystkimi wielkimi słowami, których w codziennym życiu nie używamy, a za których obecnością niezmiennie tęsknimy.
Katarzyna Cetera
Zdjęcia – organizatorzy
SCENA OTWARTA
program festiwalu:
7 października
godz. 18:00 – wernisaż wystawy „Performance Dance” (potrwa ona do 31 października)
godz. 19.00 – CARMEN – Państwowy Teatr Tańca w Koszycach / Słowacja
14 października 2023
godz. 19.00 – NOWE SZATY KRÓLA – Teatr Avatar / Polska
15 października 2023
godz. 19.00 – GISELLE – Royal Lviv Ballet / Ukraina
21 października 2023
godz. 18:00 – gala finałowa konkursu choreograficznego MY DANCE i spektakl HUMANI CORPORIS FABRICA – Ryszard Kalinowski i Grzegorz Pańtak w choreografii Jacka Przybyłowicza / Polska