czyli
śmiechoterapia w wielu odsłonach.
Tarnów szykuje się na wielkie święto komedii! Od 19 do 28 września Teatr im. Ludwika Solskiego zaprasza na XXIX Ogólnopolski Festiwal Komedii Talia. Na widzów czeka sześć spektakli konkursowych z całej Polski, gwiazdy w obsadach – m.in. Maciej Stuhr i Cezary Żak – a także wydarzenia towarzyszące: koncerty, wystawy, warsztaty i kameralne spektakle na Małej Scenie. Jednym słowem od Szekspira i Fredry w nowoczesnych odsłonach, przez kultową Piwnicę pod Baranami, po spektakl o polskiej piłce nożnej – Tarnów na 10 dni stanie się stolicą polskiej komedii. I o takim festiwalu śmiechu, refleksji i gwiazdorskich kreacji rozmawiano dzisiaj, we środę 10 września, na specjalnie zwołanej konferencji prasowej w foyer tarnowskiego teatru. Była wyjątkowa z dwóch powodów: pojawili się na niej pan prezydent i pani prezydentka, oraz zaprezentowano licznie zebranym mediom plastikowy klon maszkaronka stojącego przed teatrem, który ma być jedną z nagród TALII.
Tegoroczna inauguracja 29. edycji Festiwalu Komedii to równocześnie otwarcie 72. sezonu artystycznego Solskiego. TALIA to porywająca podróż przez wszystkie odcienie humoru, śmiech jest nam potrzebny bardziej niż kiedykolwiek – nie tylko jako ucieczka ale jako narzędzie do rozumienia świata. Dlatego tegoroczna Talia to z rozmysłem dobrane „spektrum komedii”. Chcemy pokazać – mówiono na konferencji, że komedia może być intelektualną prowokacją jak w tarnowskich „Próbach” Schaeffera ale też czystą, łączącą pokolenia radością, jak w brawurowej „Zemście”. Zapraszamy do Tarnowa nie tylko na spektakle, ale na dziesięciodniowe święto inteligencji, dowcipu i wspólnoty. To festiwal, który udowadnia, że najpoważniejsze rozmowy o nas samych możemy prowadzić z uśmiechem.
Meni Talii udowadnia, że klasyka nie musi być nudna. Michał Zadara, znany z nowatorskiego podejścia do kanonu, reżyseruje „Zemstę” Aleksandra Fredry z Teatru Komedia w Warszawie. Z Maciejem Stuhrem w jednej z głównych ról, spektakl obiecuje energię wielkiego miasta, wierność Fredrowskiemu wierszowi i psychologiczną głębię postaci. Równie odważnie do klasyki podchodzi Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, prezentując czarną komedię Williama Szekspira „Wszystko dobre, co się dobrze kończy”. To szalona baśń dla dorosłych, w której intrygi i łóżkowy fortel służą do zdobycia wymarzonej miłości.
Festiwal otwiera się na nieoczywiste formy i tematy. Spektaklem inaugurującym konkurs będzie tarnowska produkcja „Próby” Bogusława Schaeffera w reżyserii Mikołaja Grabowskiego – błyskotliwa i pełna absurdu zabawa w teatr o teatrze. Prawdziwym zaskoczeniem w programie jest „Nic się nie stało” z warszawskiego Teatru Garnizon Sztuki. To pierwszy w Polsce spektakl zrodzony z miłości do futbolu, który na scenę wprowadza legendy polskiej piłki – od Wilimowskiego i Deyny, przez Bońka, aż po Lewandowskiego i Ewę Pajor. To hołd dla sportowych idoli i wiernych kibiców, mający na celu połączenie pasji teatru i sportu.
W programie nie zabraknie również komedii w jej najczystszej, mistrzowskiej formie. Teatr Ludowy z Krakowa przywiezie spektakl „Pignon i urząd skarbowy”, w którym powraca Francois Pignon, bohater kultowej „Kolacji dla głupca”. Joanna Szczepkowska wystąpi w podwójnej roli – jako autorka i aktorka – w spektaklu „Separatka” z Teatru Polskiego w Warszawie, gdzie dwie skrajnie różne kobiety skazane są na swoje towarzystwo w szpitalnej sali.
Festiwal zamknie zaś wydarzenie specjalne – „Kolacja dla głupca” w reżyserii Cezarego Żaka, z nim samym i Bartłomiejem Topą w rolach głównych, gwarantując wieczór pełen arcyzabawnych zwrotów akcji.
XXIX Talia to nie tylko spektakle, ale także wydarzenia towarzyszące.
Wystawy: Festiwal zainauguruje wernisaż wystawy „KRAJ – OBRAZKI” Sylwii Szyrszeń-Jaskierskiej, autorki tegorocznego plakatu. To pełne czułości i ironii spojrzenie na polską codzienność, relikty PRL-u i symbole, które kształtują naszą pamięć. Natomiast w Multimedialnym Centrum Artystycznym będzie można także obejrzeć wystawę rysunku satyrycznego (wydarzenie organizowane przez BWA Tarnów).
Polska oczami Sylwii Szyrszeń-Jaskierskiej to miejsce pełne zaskakujących kadrów i zwykłych -niezwykłych bohaterów. To kraina wizualnie niezbyt ekscytująca, ale pełna sentymentów. Taka, której demaskowanie może odbywać się w budzący uśmiech sposób. Zabiera nas tam, gdzie żyją nasze wspomnienia z wakacji i dzieciństwa, pełne symboli i postaci. Relikty PRL-u, wytarte skojarzenia i symbole przypisane poszczególnym miastom i regionom nabierają rumieńców. W ujęciu autorki nie ma jednak przesadnej krzykliwości czy próby zszokowania odbiorcy. Szyrszeń-Jaskierska traktuje swoich bohaterów z dozą ironii, ale i czułością. Rutyna i przeciętność stają się w twórczości autorki fundamentalnym źródłem inspiracji, które przed nami odkrywa, pokazując ich fantazyjne oblicze.
Sylwia Szyrszeń-Jaskierska urodzona w 1986 roku, w Nowym Targu. Ukończyła studia na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Dyplom obroniła w 2011 roku, pod kierunkiem prof. Jacka Zaborskiego. Zajmuje się głównie ilustracją. Współpracuje z wydawnictwami i instytucjami kultury. Ma za sobą cztery wystawy.
Koncert: Legendarna Piwnica pod Baranami z Krakowa wystąpi z koncertem „Czy pamiętasz?”, oddając hołd Ewie Demarczyk i Markowi Grechucie. To wyjątkowa okazja, by usłyszeć na żywo nieśmiertelne utwory, takie jak „Grande Valse Brillante” czy „Będziesz moja Panią”.
Mała Scena: Na kameralnej scenie zaprezentowane zostaną trzy poruszające i dowcipne monodramy i spektakle: „Kamień na kamieniu”, „Stroiciel grzebieni” oraz „Kocham Cię proszę pana”.
Warsztaty: Dla wszystkich spragnionych twórczego działania przygotowano warsztaty malowania na ceramice, których motywem przewodnim będą tarnowskie Maszkarony.
Poniżej główny festiwalowy afisz:
Bogusław Schaeffer PRÓBY, Teatr im. Ludwika Solskiego w Tarnowie
Reżyseria: Mikołaj Grabowski
Obsada: Matylda Baczyńska, Dominika Markuszewska, Paweł Plewa oraz gościnnie Mikołaj Grabowski i Maciej Małysa
Ten wyrosły z muzyki tekst – autor był kompozytorem – opowiada historię próby teatralnej, (przerwanej epizodem sennym), próby, w której czwórka aktorów i reżyser poszukują rozwiązań dla spektaklu, który ma powstać, poszukują formy, która byłaby przez nich wszystkich akceptowana.
Sztuka ta nie ma fabuły w tradycyjnym rozumieniu tego słowa, fabułą jest to, co danego wieczoru zdarzy się między wykonawcami na scenie. Inaczej mówiąc; sztuka nie opowiada anegdoty o artystach, oni sami dla siebie są anegdotą, a narracja ta będzie na tyle ciekawą, na ile interesująco aktorzy będą potrafili o sobie opowiedzieć. Jest więc to sztuka o aktorach, o ich pracy (temat wielekroć u Schaeffera poruszany), ale przede wszystkim o kondycji człowieka żyjącego w coraz większym chaosie dzisiejszego świata. (…) Schaeffer nie boi się ośmieszyć swoich bohaterów – śmiech u niego jest rodzajem terapii i dla aktorów i – mam nadzieję – dla widza.
Francis Veber PIGNON I URZĄD SKARBOWY, Teatr Ludowy w Krakowie.
Reżyseria: Tadeusz Łomnicki
Obsada: Paweł Kumięga, Karol Polak, Jan Nosal, Roksana Lewak, Katarzyna Tlałka, Kajetan Wolniewicz, Dorota Golaisz
Bohater kultowej już komedii “Kolacja dla głupca” powraca w nowej odsłonie. Tym razem niezbyt lotny księgowy, fantastyczny obiekt żartów towarzystwa z wyższych sfer Paryża, niezaradny życiowo Francois Pignon postanawia zwrócić na siebie uwagę pięknych kobiet: byłej żony oraz atrakcyjnej dekoratorki wnętrz. Sposób jest tyleż karkołomny co wyrafinowany. Dochodzi do wniosku, że dla pań atrakcyjny może być tylko mężczyzna bogaty, a jak wiadomo Urząd Skarbowy lubi sprawdzać źródła ponad miarowych dochodów bogatych paryżan. Pignon postanawia więc wykorzystać przypadkowe spotkanie z kontrolerem skarbówki, aby namówić go na fikcyjną kontrolę swoich nieposiadanych zasobów. Jak zareagują panie i co z tego wyniknie – zapraszamy na spektakl, gwarantując fantastyczną zabawę!
Joanna Szczepkowska SEPARATKA, Teatr Polski z Warszawy.
Reżyseria: Joanna Szczepkowska
Obsada: Dorota Landowska, Joanna Szczepkowska
Bohaterkami sztuki Joanny Szczepkowskiej są dwie kobiety, które prawdopodobnie nigdy by się nie spotkały, gdyby nie przypadek.
Marta i Alina trafiają do szpitalnej sali przeznaczonej dla jednej osoby. Żadna z nich nie chce ustąpić i wyjść, bo każda uważa, że to właśnie jej należy się miejsce w „jedynce”. Skazane na swoje towarzystwo – próbują przetrwać do momentu, aż ktoś przyjdzie i zdecyduje za nie. Różnice w charakterach i poglądach nie ułatwiają im czekania, prowadząc do szeregu zabawnych nieporozumień.
„Separatka” to komedia, z gatunku tych, co pod pozorem lekkiej formy przemycają przenikliwą prawdę o naszej rzeczywistości.
Piotr Rowicki NIC SIĘ NIE STAŁO, Teatr Garnizon Sztuki z Warszawy.
Reżyseria: Piotr Ratajczak
Obsada: Paulina Chruściel, Michał Meyer, Piotr Głowacki, Maciej Zakościelny, Marcin Korcz, Jakub Sasak, Jędrzej Hycnar
Spektakl NIC SIĘ NIE STAŁO powstało z pasji i miłości do futbolu, jest hołdem złożonym kultowemu bohaterowi polskich bohaterów – opowieścią o przebiegu i życiu piłkarzy, zawsze niełatwej, często też obfitującej w dramaty wydarzenia.
Ernest Wilimowski rozdarty między polską i śląską tożsamością, szantażowany przez niemiecką III Rzeszę, Kazimierz Deyna – geniusz środek pola, piłkarz wyklęty, podziwiany i znienawidzony, Zbigniew Boniek ze swoim „niepoprawnym” temperamentem, Emmanuel Olisadebe, nasz „biało – czerwono – czarny”, pierwszy czarnoskóry zawodnik w historii kadr narodowych, Robert Lewandowski, tytan pracy w drodze do sukcesu, czy Ewa Pajor , prawdziwa gwiazda środkowoeuropejskiej piłki nożnej. No i legendarni trenerzy, ekscentrycy i motywatorzy: Kazimierz Górski , Jacek Gmoch czy Janusz Wójcik .
Wszyscy kibice są także bohaterami naszego show, pełni miłości, pragnienia, poświęcenia. Zawsze wierni, nawet po przegranych meczach śpiewający: Polacy, nic się nie stało!
Aleksander Fredro ZEMSTA, Teatr Komedia z Warszawy.
Reżyseria: Michał Zadara
Obsada: Maciej Stuhr, Arkadiusz Brykalski, Bartosz Porczyk, Barbara Wysocka, Filip Lipiecki , Paulina Szostak, Monika Cieciora, Mikołaj Woubishet, Damian Mirga, Robert Ostolski, Paweł Stefaniak, Krzysztof Iwański
„Zemsta” reżyserowana przez Michała Zadarę zrywa z podejściem: „szlachetnie, czyli nudno i po literach” albo „radykalnie, czyli napisane raz jeszcze”. To inscenizacja współczesna, w światłach wielkiego miasta. Ale z drugiej strony to również „Zemsta” bez skrótów, grana wierszem zgodnie z zapisem, „nie przepisana” na nowo – i taka, jakiej chciał Fredro: z branymi na poważnie, skomplikowanymi i żywymi postaciami, których śmieszność potęguje często tragizm.
William Shakespeare WSZYSTKO DOBRE, CO SIĘ DOBRZE KOŃCZY, Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego z Kalisza.
Reżyseria: Szymon Kaczmarek
Obsada: Malwina Brych, Agnieszka Dzięcielska, Małgorzata Kałędkiewicz, Aleksandra Lechocińska, Aleksandra Pałka-Łopatka, Bartosz Cwaliński (gościnnie), Adam Kupaj, Jakub Łopatka, Wojciech Masacz, Marcin Trzęsowski, Michał Wierzbicki
Stary król pogrąża się w chorobie. Lekarze bezradnie rozkładają ręce, a na dworze zaczynają się intrygi w poszukiwaniu następcy „umiłowanego” władcy. Ambitny hrabia Bertram wyrusza do stolicy, aby nauczyć się reguł politycznej gry, a po cichu marzy, że zostanie kandydatem do sukcesji.
Jednocześnie przybywa zakochana w nim Helena, młoda kobieta niższego stanu. Twierdzi, że dysponuje cudownym lekiem, który uzdrowi króla. W zamian żąda, aby król wydał ją za Bertrama. Kiedy władca ku powszechnemu zdziwieniu wstaje z niemocy i odzyskuje siły życiowe. Bertram ucieka przed zaaranżowanym małżeństwem i zaciąga się do wojska. Jednak Helena nie zamierza rezygnować z wyśnionej miłości. W efekcie dwa pokolenia kobiet spiskują z pomocą łóżkowego fortelu…
„Wszystko dobre, co się dobrze kończy” to pełna intryg czarna komedia – szalona baśń dla dorosłych, w której Kopciuszek zamiast tracić czas na balu, wyrusza na wyprawę, by uzdrowić smoka i zdobyć rękę wymarzonego księcia.
Na podstawie materiałów organizatorów – Ryszard Zaprzałka
Zdjęcia – Artur Gawle
